Woonhuis aan de Maarten van Heemskerckstraat (H23)
Adres: Maerten van Heemskerckstraat 6, 1961 EB Heemskerk
Kadastraal: D 8373
Inleiding
Maarten van Heemskerckstraat 6 is gelegen in de dorpskern van Heemskerk tegenover de Nederlands Hervormde Kerk. Het is terugliggend gesitueerd ten opzichte van het buurpand aan de rechterzijde. De linker kopgevel is zeer beeldbepalend gesitueerd aan het begin van de Maarten van Heemskerckstraat. Deze kopgevel vormt dé zichtas van deze straat.
Het vrije zicht op de kerk ontstond enkele decennia geleden toen de tegenover gelegen straatwand (toen Wijkerweg geheten) werd gesloopt. Het pand stond nu niet langer in een straat maar kwam aan een plein te staan. Net als de aangrenzende 19de-eeuwse, voormalige boerderij Maarten van Heemskerckstraat 2a, staat het pand enigszins scheef in de rooilijn. Beide gebouwen staan ‘vervreemd’ in de verstedelijkte omgeving.
Het pand is in 1911 gebouwd als woonhuis met schilderswerkplaats. De linker zijgevel (zuidwest) grensde aan de (nu gedempte) Beek. Binnen de rechthoekige plattegrond was het linker deel bestemd als schilderswerkplaats, het rechter als woonhuis. De voorgevel bezat links twee dubbel openslaande meerruits deuren naar de werkplaats. Rechts hiervan zaten achtereenvolgens twee T-schuiframen van de achterliggende woonkamer, een woonhuisentree in de vorm van een paneeldeur met bovenlicht en een T-schuifraam van een achterliggend ‘kamertje’. De meerkantige erker is nog niet gebouwd.
In 1918 wordt de schilderswerkplaats verbouwd tot winkel.
In 1946 worden de dakkapellen geplaatst. De erker in de voorgevel is nog steeds niet geplaatst.
Op de bouwtekening uit 1979 wordt de erker als bestaand aangegeven. Deze moet dus ergens tussen 1946 en 1979 zijn geplaatst. De winkelentree wordt gewijzigd. De linker kopgevel krijgt o.a. een nieuwe raamindeling. Hier wordt eveneens een aanbouw geplaatst.
Omschrijving
Het pand heeft een rechthoekig grondplan, bezit een klein keldertje en is opgetrokken uit één bouwlaag met kapverdieping onder een zadeldak dat gedekt is met gesmoorde kruispannen. De nok ligt parallel aan de straat. De zijgevels hebben overstekken met windveren en gootklossen.
In het voordakvlak zit een brede dakkapel met overstekken en, gescheiden door beschot, drie per paar gekoppelde éénruits ramen met éénruits bovenlichten. Op de vliering zit een ijzeren dakraam. Links en rechts van de brede dakkapel is een Veluxraam geplaatst.
De gevels zijn gemetseld in grauwe baksteen in halfsteens verband. De voorgevel en de rechter zijgevel heeft sierbanden van grijze baksteen. De kopgevel rechts heeft sierankers.
De voorgevel heeft vernieuwd metselwerk ter hoogte van de borstwering. Deze gevel wordt afgesloten door een uitkragende, geprofileerde bakgoot met geprofileerde gootklossen.
De voorgevel heeft een met hout betimmerde pilasterindeling en een geprofileerde ‘kroonlijst’ (1988). Links in de voorgevel zit een winkelentree in de vorm van een portiek (1988). De winkelpui zet zich links even de hoek om en heeft daar een etalageraam dat geflankeerd wordt door betimmerde pilasters.
Rechts in de voorgevel zit een vijfkantige, platafgedekte erker met bakstenen borstwering, bakstenen lekdorpels en deels bakstenen zijwanden. In de linker zijwand staat het (later aangebrachte) jaartal A D 1911. Het houten etalagekozijn is gevuld met drie éénruits ramen. De bovenzijde van de erker wordt afgesloten door een geprofileerde gootlijst met geprofileerde sierklossen.
De kopgevel links is geheel met hout betimmerd. De topgevel heeft een schrootjesbetimmering. Aan deze linker zijgevel zit een éénlaags garageaanbouw met kunststof overheaddeur in de voorgevel (1988). De aanbouw heeft een boeibord in de vorm van een ‘kroonlijst’ met een overeenkomstige profilering als die van de ‘kroonlijst’ in de voorgevel.
De rechter zijgevel heeft een klein keldervenstertje en twee éénruits ramen van verschillende afmeting ramen op de verdieping.
Interieur
Het interieur is niet bezocht. Op de bouwtekeningen uit 1979 en 1988 is te zien dat het interieur geheel gewijzigd is.
Erf/tuin/groenelementen
Langs de voorgevel, op het openbare terrein, staan geknotte lindebomen.
Waardering
Maarten van Heemskerckstraat 6 is beeldbepalend gesitueerd aan het Kerkplein en aan het begin (kop) van de straat. Deze beeldbepalende situering is niet gerelateerd aan de historische stedenbouwkundige situatie maar is het resultaat van de sloop van de tegenovergelegen straatwand enkele decennia geleden.
Het pand heeft ensemblewaarde in combinatie met de Nederlands Hervormde Kerk aan de overzijde en met de aangrenzende 19de-eeuwse, voormalige boerderij Maarten van Heemskerckstraat 2a aan de noordoostzijde. De situering van de lindebomen op het openbare gebied langs de voorgevel versterken de ensemblewaarde. Dit ensemble vormt een ‘dorps’ relict in een inmiddels geheel gewijzigde, verstedelijkte omgeving.
Maarten van Heemskerckstraat 6 bezit geen architectuurhistorische waarden. Met uitzondering van de kapvorm en de dakbedekking met gesmoorde kruispannen is de oorspronkelijke verschijningsvorm van gevels en interieur geheel gewijzigd. Vooral de verbouwing in 1988 heeft het beeld bepaald: de portiekentree, de éénlaags aanbouw aan de linker kopgevel, de schrootjesbetimmering van de kopgevel en de betimmering in historiserende stijl met geprofileerde lijsten en pilasterversieringen van de winkelpui dateren uit deze periode. Het is met name deze betimmering in semi-klassieke trant die een 'schijnbare' herinnering vormt aan een 'oud' verleden. Deze emotioneel-nostalgische waarde ligt ten grondslag aan de appreciatie van het pand door een deel van de Heemskerkse bevolking.
Het pand bezit geen cultuurhistorische en/of zeldzaamheidswaarde.