Nieuwjaarstoespraak burgemeester
Op 7 januari 2025 organiseerden we onze jaarlijkse nieuwjaarsreceptie. Het was gezellig druk! Een flink aantal mensen kwam langs om elkaar en het college een gelukkig nieuwjaar te wensen. Burgemeester Alexander Luijten keek in zijn speech terug op het afgelopen jaar. Hij sloot af met de wens voor het komend jaar dat ‘wij er in Heemskerk in blijven slagen om er voor elkaar te zijn, daar waar dat ook maar nodig is. Met een helpende hand, een luisterend oor of een schouder om op uit te huilen. Dan gaat het helemaal goed komen’. Lees hieronder de hele toespraak.
Inwoners, ondernemers, vertegenwoordigers van verenigingen en maatschappelijke organisaties. Van harte welkom.
Welkom terug op de vertrouwde plek, het vertrouwde podium. Teruglezend begon ik vorige toespraak, nu een jaar geleden, met uitleg waarom wij, voor één keer, uit moesten wijken naar een andere locatie. En ziehier, u kunt zelf zien dat de verbouwing waar het om ging de moeite waard is geweest. Het heeft een tijdje geduurd, maar dan heb je ook wat. En wat die duur betreft: het hele verbouwingsproces is binnen de afgesproken tijd én binnen het budget afgerond. Kom daar nog maar eens om! Wij zijn er trots op hoe het is gelopen én op het resultaat. Hier op de begane grond treft u een verbeterd serviceplein aan. We hopen hier de Heemskerkers nóg beter dan voorheen te bedienen. We hebben letterlijk de muren weggehaald tussen de bibliotheek, het cultuurhuis en deze hal. Ook dat is een verbetering voor de bezoekers.
En elders in het gebouw huisvesten wij nu een aantal zeer gewaardeerde maatschappelijke partners, met wie wij al nauw samenwerkten. Een aantal van die partners is hier ook aanwezig. Die samenwerking zal naar wij hopen alleen maar intensiever en effectiever worden nu zij hier met ons onder één dak zitten. En daarmee wordt het gemeentehuis nog meer dan voorheen, een huis van de gemeente, van de gemeenschap.
Ik begon mijn verhaal met een welgemeend welkom. Het is fijn dat u er bent. En het is des te fijner, maar niet vanzelfsprekend, dat u er ook allemaal ongehavend staat. En daarmee doel ik op het verloop van de jaarwisseling, een paar dagen geleden. In algemene zin is die in Heemskerk relatief rustig verlopen. Er waren geen grote ordeverstoringen, en het allerbelangrijkst: iedereen is heel gebleven. Tot zover het goede nieuws. Tegelijkertijd spelen er zich op zo’n avond taferelen af met zwaar vuurwerk en brandstichting, waarbij risico’s worden genomen die wij met z’n allen nooit normaal moeten gaan vinden. Dieptepunt is wat mij betreft het zware vuurwerk dat is ontploft bij de brandweerkazerne. Waar op dat moment vrijwilligers hun oudejaarsavond opofferden om te hulp te schieten waar dat ook maar nodig was. Die explosie heeft niet alleen flinke schade veroorzaakt aan de kazerne, maar óók aan de privé-eigendommen van brandweervrijwilligers. Dat is niet alleen triest, maar ook niet acceptabel. Er is de afgelopen weken in de pers veel gesproken over een landelijk vuurwerkverbod. Ik ga die discussie hier niet overdoen. Ik wil u wel toevertrouwen dat ik de oproep tot een landelijk verbod van veel van mijn collega’s elders in het land van harte ondersteun. Maar meer nog dan een verbod, en zeker zolang dat er nog niet is, is het vooral van belang dat wij ons gewoon gedragen. Geen onnodige risico’s nemen. Geen illegaal en gevaarlijk vuurwerk afsteken. En dingen in brand steken, of het nu gaat om auto’s of ondergrondse afvalcontainers is niet normaal. En moet dat dus ook nooit worden.
Maar het was het afgelopen jaar niet allemaal kommer en kwel. Integendeel. Nog afgelopen week viel hier in Heemskerk een hele grote prijs in de Staatsloterij. Het begint net zoals de nieuwjaarsreceptie een traditie te worden. Heemskerk en loterijen, het blijkt een gelukkige combinatie. Maar geen traditie waarvan iemand het voortbestaan kan garanderen. Helaas. Zo gaat nu eenmaal met loterijen.
Voor ons als gemeentelijke organisatie kan, naast de al genoemde verbouwing van het gemeentehuis een ander hoogtepunt niet ongenoemd blijven. Afgelopen november mochten wij de prijs ontvangen als Beste Overheidsorganisatie van 2024. En eigenlijk past de manier waarop dat is gegaan heel erg bij wat wij als organisatie zijn en willen zijn. De gemeente Heemskerk was door onbekenden (en tot op de dag van vandaag weten we niet wie het geweest is) genomineerd voor die prijs. En toen bleek dat we tot de laatste 10 kandidaten waren doorgedrongen is binnen de organisatie besloten “nu gaan we er ook voor”. De uitkomst is inmiddels bekend. En daar mogen we als gemeente Heemskerk heel trots op zijn.
U hoorde mij zeggen dat de manier waarop die competitie is verlopen heel erg bij deze organisatie past. Wij zijn hier in huis iedere dag bezig met het bedienen van de inwoners. Zelf vinden we dat niet zo bijzonder. En uiteraard, zoals binnen iedere organisatie, gaat er ook wel eens iets fout. We zijn niet het soort organisatie dat er zelf aan denkt de vinger op te steken voor een prijs. Dan is het extra leuk als anderen het niet zo vanzelfsprekend vinden wat hier gebeurt. En dat anderen vinden dat de gemeente in een aantal opzichten voorop loopt. De prijs heeft, kan ik u vertellen, het nodige losgemaakt binnen de organisatie. Meteen na de toekenning stuiterden we met zijn allen bijkans door het pand. En misschien doet het ook wel iets met het zelfbewustzijn. Dat kan nooit kwaad. Maar ik ben ervan overtuigd dat het gepast bescheidene, het dienstbare, daarmee niet verloren zullen gaan. We zijn en blijven er als gemeentelijke organisatie voor de Heemskerkers. Daar blijven we met z’n allen het komend jaar scherp op en daar mag u ons ook op aan (blijven) spreken.
En er is wat mij betreft, terugkijkend naar het afgelopen jaar, nog meer positiefs te melden. Iets waar ik graag nog even met u bij stilsta is de manier waarop onze gemeente wordt bestuurd. Gemeenten, óók Heemskerk uiteraard, bevinden zich in woelig water. U heeft ongetwijfeld meegekregen dat de komende jaren in financieel opzicht ook voor Heemskerk niet gemakkelijk zullen zijn. Wij moeten de komende tijd de tering naar de nering zetten. College en gemeenteraad gezamenlijk hebben zich de afgelopen tijd gebogen over de keuzes die voorliggen. De komende maanden zullen door de gemeente raad definitief knopen worden doorgehakt. Dat zal niet gemakkelijk zijn, maar ik heb er alle vertrouwen in dat dat goed gaat komen. Wat ik met name wil onder de aandacht wil brengen, en het gaat hier om iets dat misschien voor velen vanzelfsprekend is, is de constructieve, inhoudelijke en respectvolle wijze waarop de samenwerking plaatsvindt. Dat lijkt misschien vanzelfsprekend, maar je hoeft maar om je heen te kijken, naar andere gemeenten of naar Den Haag bijvoorbeeld, om vast te stellen dat dat helemaal niet zo vanzelfsprekend is. Ik zou dan ook hierbij nadrukkelijk de wens uit willen spreken dat we die constructieve samenwerking ook het komend jaar voortzetten. En ik heb daar alle vertrouwen in.
Tot zover even over gemeentelijk bestuur en organisatie. Het zijn uiteindelijk de inwoners die Heemskerk maken en waar we het voor doen. De Heemskerkers, die al dan niet in georganiseerd verband, Heemskerk maken tot wat het is. Wij mogen ons gelukkig prijzen met een hechte sociale gemeenschap. Ik heb in mijn rol het voorrecht veel verschillende mensen te mogen ontmoeten. Of het nu bij de sportverenigingen is, bij de vrijwilligers van de Kasteeltuin Assumburg, of bij de Voedselbank, ik ben steeds weer onder de indruk van de betrokkenheid, de inzet en de gemeenschapszin van diegenen die met hun hele ziel en zaligheid hun steentje bijdragen aan tal van activiteiten hier in het dorp. In dat verband noemde ik al eerder de Heemskerkse brandweer. Ik heb op oudejaarsavond daar nog eens met eigen ogen gezien met wat voor spirit zij hun voor de gemeenschap levensbelangrijke rol vervullen.
De mensen van de Historische Kring Heemskerk, onze eigen lokale historische vorsers, hebben het afgelopen jaar onder andere nadrukkelijk aandacht besteed aan Maerten van Heemskerk, onze eigen local hero. In de prachtige tentoonstellingen in Haarlem en Alkmaar blijkt misschien pas hoe groot hij als kunstenaar was. Iets waar wij in Heemskerk misschien niet altijd bij stil hebben gestaan en waar ik persoonlijk mij in ieder geval niet van bewust was. Ik wil hier overigens al vast even reclame maken voor de tentoonstelling ‘Heemskerk Toen en nu’ die hier op deze plaats vanaf 18 januari te zien zal zijn. Komt dat zien!
Voor het komend jaar staat onder meer de honderdste harddraverij op het programma. Nog zo’n Heemskerks instituut. En zo kan ik nog wel even doorgaan. Het risico met het noemen van een aantal personen en organisaties is altijd dat je ook iemand vergeet. Dat is misschien bijna onvermijdelijk – en voor zover nodig: excuus. Hoe dan ook, al deze voorbeelden onderstrepen dat Heemskerk ook inderdaad wordt gemaakt door de Heemskerkers. En dat zal ook het komend jaar niet anders zijn. Het is een van de redenen waarom de Heemskerkers spreken over hun dorp. En, zelfs als wij misschien een beetje groter groeien en in omvang al lang geen dorp meer zijn, dat dorpse is in veel opzichten iets om de koesteren. Laten we dat blijven doen.
Een dorp kenmerkt zich ook doordat mensen naar elkaar omzien. En in de maatschappij van vandaag is dat meer dan ooit noodzakelijk. We moeten voor onszelf en ook voor onze naasten zorgen. Als ik ons iets zou mogen toewensen voor het komend jaar is het wel, dat wij er in Heemskerk in (blijven) slagen om er voor elkaar te zijn, daar waar dat ook maar nodig is. Met een helpende hand, een luisterend oor of een schouder om op uit te huilen. Dan gaat het helemaal goed komen.
Ik wens u allen een gezond, gelukkig en in alle opzichten voorspoedig 2025!